فلز برنج و یا آلیاژ برنج، از ترکیب فلز روی و مس به دست میآید و خواص هر دو فلز را نیز دارد و برخلاف این دو فلز، تا حدودی خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوتی دارد، زیرا در اثر گذر زمان، آب و اسید های ضعیف محیط، به راحتی تیره می شود و تغییر رنگ می دهد. و برای رفع این تیرگی و براق کردن آن از مواد شیمیایی استفاده می شود.
در صنایع مختلف برای تمیز و یا براق کردن آلیاژ برنج از مواد شیمیایی مانند محلولهایی از آب و اسید استیک یا اسید سولفوریک استفاده میکنند. البته در خانه هم با استفاده از مواد مختلف این کار، امکانپذیر است.
فلز برنج و کاربرد و مصارف آن در زندگی
فلز برنج، دارای کاربردهای بسیار زیادی می باشد و در ذیل آن ها را بیان می کنیم:
- در صنعت دکوراسیون مانند ساخت لوستر، شمعدان و مجسمه مورد استفاده قرار می گیرد.
- برای ساخت وسایل موسیقی مانند شیپور، کرنا و بوق مورد استفاده قرار می گیرد.
- دارای اثر اولیگو دینامیک خاصیت میکروب کشی دارد و برای دستگیره در بیمارستان ها و دیگر وسایل موجود در آن جا مورد استفاده قرار می گیرد.
- این آلیاژ در برابر خوردگی و زنگ زدگی دارای مقاومت بالایی است و بسیار دیر اکسید می شود و برای همین ویژگی ها در کلید و پریزها مورد استفاده قرار می گیرد.
- برای ساخت مهمات و تجهیزات جنگی مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا در برابر حرارت مقاومت و تحمل بسیار بالایی دارد.
تغییر رنگ فلز برنج
فلز برنج ترکیب آلیاژ مس و روی است و مانند بسیاری از فلزات بر اثر اکسیداسیون دچار تغییر رنگ و کدر می شود، البته نسبت به دیگر فلزات دارای مقاومت بیشتری نسبت به قرار گرفتن در معرض هوا و رطوبت، می باشد و با تمیز کردن آن به صورت مداوم، می توانید از بروز این اتفاق جلوگیری کنید.
نگه داری انگشتر برنج
برا انجام کارهای خانه و یا شستن ظروف، بهتر است که انگشتر برنجی خود را در بیاورید و بعد با کارهای خانه رسیدگی کنید و یا اینکه اگر می خواهید برای یک قرار و یا رفتن به سر کار از این انگشتر ها استفاده کنید، بهتر است که ابتدا لباس هایتان را بپوشید، آرایش کنید، عطر بزنید و بعد از این انگشتر ها و یا بقیه ی زیورآلات برنجی خود را استفاده کنید. با انجام این کارها، می توانید برای مدت زمان طولانی از این زیورآلات مراقبت کنید و تا مدت های طولانی رنگ و درخشش خود را حفظ می کنند.
روشهای براق کردن فلز برنج با مواد اولیه موجود در خانه
با توجه به مطالب بالا، حالا می دانیم که آلیاژ برنج چیست و چگونه تهیه می شود و به مرور زمان براقیت خود را از دست می دهند و کدر می شوند. در ذیل روش های کاربردی برای براق کردن فلز برنج را بیان می کنیم:
استفاده از ترکیب لیموترش و نمک
لیموترش یک نوع اسید طبیعی است و موارد چرب را در خود حل می کند. نمک هم برای جداسازی اکسید ها و از سختی دانههای آن برای تراش دادن سطح فلز استفاده می کنند. به وسیله ی استفاده از لیموترش، نمک و دستمال نرم می توانید اقدام به براق کردن فلز برنج کنید و بعد سطح آن را با دستمال خشک تمیز کنید و در صورت باقی ماندن تیرگی و جرم بر روی سطح فلز، مقداری جوش شیرین نیز به ترکیب اضافه کنید.
استفاده از سرکه سفید به جای لیموترش
سرکه سفید یک نوع اسید طبیعی است و مانند لیموترش برای پاک سازی مناسب است و چربی را از بین می برد. برای براق کردن فلز برنج به وسیله ی سرکه، به کمی آرد و نمک نیاز دارید و با این ترکیب یک خمیر درست کنید و شیء مورد نظر را با این خمیر تمیز کنید و با دستمال پاک کنید.
براق کردن فلز برنج با مایع ظرفشویی
برای انجام این کار بهتر است که غبار سطح فلز را پاک کنید و به مدت 10 دقیقه داخل محلول مایع ظرفشویی قرار دهید و با استفاده از دستمال اقدام به خشک کردن آن نمایید. البته با اسپری کردن محلول می توانید اقدام به براق آن کنید.
استفاده از الکل، آب و صابون
از محلول صابون مایع و یا همان مایع دستشویی و با افزودن مقداری الکل، می توانید این کار را انجام دهید. برای انجام این کار، فلز را به مدت چند دقیقه درون محلول قرار دهید و بعد آن را خارج کنید و با آب بشوئید تا تمیز شود.
براق کردن فلز برنج با استفاده از ماست
ماست، دارای اسید لاکتیک است و به خوبی تیرگی و جرم را از سطح فلز پاک می کند و برای انجام این کار، ابتدا سطح فلز را گردگیری کنید و کل سطح شئ را با ماست بپوشانید و صبر کنید تا کاملا خشک شود. سپس را بشوئید تا با دستمال خشک کنید.
براق کردن فلز برنج با رب گوجه فرنگی
برای انجام این کار، ابتدا مقداری رب گوجه فرنگی را در مقداری آب حل و فلز مورد نظر را به محلول آغشته کنید و اجازه دهید تا خشک شود. بعد آن را کاملا تمیز کنید، زیرا گوجه فرنگی می تواند تیرگی ها و جرم را از بین ببرد.
نکات مهم در براق کردن فلز برنج
برای براق کردن شئ برنجی، بهتر است که یکسری موارد را رعایت کنید و در ذیل آن ها را بیان می کنیم:
برای براق کردن سطوح فلزی، هرگز از سوهان، سیم ظرفشویی و اسفنج ساینده استفاده نکنید، زیرا این کار باعث ایجاد خراش و زخمی شدن شئ می شود.
قبل از استفاده از مواد شوینده، حتما از اصل بودن فلز برنج مطمئن شوید و با استفاده از آهن ربا می توانید این کار را انجام دهید، زیرا فلز برنج خاصیت مغناطیسی ندارد و آهنربا به آن جذب نمی شود.
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، در صنایع مختلف از فلز برنج استفاده می کنند و زیورآلات مختلفی مانند انگشتر از آن درست می کنند و با استفاده ی مکرر از این زیورآلات ممکن است که تیره و کدر شوند و در بالا راه های مختلف روشن و براق شدن آن را بیان کردیم.